پلاک ارتودنسی و انواع، شرایط استفاده
پلاک‌های ارتودنسی: راهنمای انتخاب بهترین گزینه برای لبخندی زیبا
لبخندی زیبا با دندان‌هایی ردیف و مرتب، آرزوی بسیاری از افراد است. اما گاهی نامرتبی دندان‌ها باعث می‌شود از لبخند زدن پرهیز کنیم. در این مواقع، انواع پلاک ارتودنسی به کمک ما می‌آیند. این پلاک‌ها ابزارهای متحرک یا ثابتی هستند که برای اصلاح موقعیت دندان‌ها به کار می‌روند. در این مقاله به بررسی تمام پلاک ارتودنسی و انواع آن‌ها می‌پردازیم و شرایط استفاده از هرکدام را توضیح می‌دهیم.
انواع پلاک ارتودنسی
پلاک متحرک ارتودنسی
از جنس پلاستیک شفاف یا نرم ساخته می‌شود و بیمار می‌تواند آن را از دهان خارج کند. این ویژگی باعث می‌شود تمیز کردن دندان‌ها و خوردن غذا راحت‌تر باشد. پلاک‌های متحرک معمولاً برای اصلاحات جزئی دندان‌ها و تثبیت موقعیت آن‌ها پس از درمان ارتودنسی ثابت به کار می‌روند.
مزایای پلاک متحرک ارتودنسی:
- راحت‌تر تمیز می‌شود.
- در زمان غذا خوردن و مسواک زدن قابل برداشتن است.
- برای افرادی که به زیبایی ظاهری اهمیت می‌دهند، گزینه‌ی مناسبی است.
پلاک ثابت ارتودنسی
پلاک ثابت ارتودنسی برخلاف نوع متحرک، به دندان‌ها چسبانده می‌شود و تا انتهای دوره درمان قابل برداشتن نیست. این پلاک‌ها از جنس فلز یا سرامیک ساخته می‌شوند و با اعمال فشار ملایم و تدریجی، دندان‌ها را به موقعیت صحیح هدایت می‌کنند. پلاک‌های ثابت برای اصلاح مشکلات پیچیده‌تر دندان‌ها مناسب هستند.
مزایای پلاک ثابت ارتودنسی:
- فشار مداوم و کنترل دقیق بر حرکت دندان‌ها
- مناسب برای اصلاحات پیچیده‌تر دندان‌ها
- دوام و ماندگاری بالا
هر کدام از این دسته‌ها خود انواع مختلفی دارند که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.
پلاک پشت دندانی
پلاک پشت دندانی (لینگوال) نوعی پلاک ثابت است که برخلاف سایر پلاک‌ها، روی سطح پشتی دندان‌ها چسبانده می‌شود. این ویژگی باعث می‌شود از بیرون قابل مشاهده نباشد و برای افرادی که به زیبایی ظاهری اهمیت ویژه‌ای می‌دهند، گزینه‌ی ایده‌آلی به شمار رود.
مزایای پلاک پشت دندانی:
- کاملاً نامرئی و حفظ زیبایی ظاهری
- کنترل و قدرت مشابه پلاک‌های ثابت معمولی
پلاک‌های متحرک ارتودنسی
- پلاک‌های سنتی ( Hawley Retainer): این پلاک‌ها از قدیمی‌ترین انواع پلاک‌های متحرک هستند. بدنه‌ی آن‌ها از پلاستیک اکریلیک ساخته شده و یک سیم فلزی از جلوی دندان‌ها عبور می‌کند. این پلاک‌ها برای ثابت نگه داشتن دندان‌ها بعد از درمان ارتودنسی با براکت و همچنین در موارد خفیف نامرتبی دندان‌ها کاربرد دارند.
- پلاک‌های شفاف (Invisalign): این پلاک‌ها از جنس پلاستیک شفاف و محکم ساخته شده‌اند و تقریباً روی دندان‌ها نامرئی هستند. این ویژگی باعث محبوبیت آن‌ها شده است. پلاک‌های شفاف با استفاده از تکنولوژی کامپیوتری طراحی و ساخته می‌شوند و به تدریج دندان‌ها را به موقعیت صحیح هدایت می‌کنند. استفاده از این پلاک‌ها نیاز به ویزیت‌های منظم نزد متخصص ارتودنسی دارد.
- هدگیر (Headgear): هدگیر نوع خاصی از پلاک متحرک است که علاوه بر دندان‌ها، روی سر نیز قرار می‌گیرد. این وسیله برای اصلاح برخی مشکلات فکی مانند جلو بودن فک بالا کاربرد دارد.
پلاک‌های ثابت ارتودنسی (نگهدارنده)
- نگهدارنده‌های ثابت فلزی (Bonded Retainer): این نوع نگهدارنده از یک سیم نازک فلزی تشکیل شده است که پشت دندان‌های جلویی چسبانده می‌شود. این پلاک‌ها بسیار ظریف هستند و از بیرون به راحتی قابل مشاهده نیستند.
- نگهدارنده‌های ثابت شفاف (Essix Retainer): این نوع نگهدارنده شبیه پلاک‌های شفاف متحرک است، با این تفاوت که به طور دائمی پشت دندان‌ها چسبانده می‌شود. این پلاک‌ها بیشتر برای دندان‌های جلویی کاربرد دارند.
شرایط استفاده از انواع پلاک ارتودنسی
اینکه کدام نوع پلاک ارتودنسی برای شما مناسب است، به عوامل مختلفی مانند شدت نامرتبی دندان‌ها، سن فرد، نوع درمان و تشخیص متخصص ارتودنسی بستگی دارد.
- پلاک‌های متحرک سنتی: این پلاک‌ها بیشتر برای ثابت نگه داشتن دندان‌ها بعد از درمان ارتودنسی با براکت و همچنین در موارد خفیف نامرتبی دندان‌ها در کودکان و نوجوانان کاربرد دارند.
- پلاک‌های شفاف (Invisalign): این پلاک‌ها برای اصلاح نامرتبی‌های خفیف تا متوسط دندان‌ها در بزرگسالان و نوجوانان مناسب هستند.
- هدگیر: هدگیر معمولاً به عنوان وسیله‌ای کمکی در کنار براکت یا پلاک‌های شفاف برای اصلاح مشکلات فکی استفاده می‌شود.
- نگهدارنده‌های ثابت فلزی: این نوع نگهدارنده معمولاً بعد از برداشتن براکت‌ها برای جلوگیری از حرکت مجدد دندان‌ها استفاده می‌شود.
- نگهدارنده‌های ثابت شفاف: این نوع نگهدارنده بیشتر برای افرادی مناسب است که به زیبایی ظاهری اهمیت ویژه‌ای می‌دهند و نمی‌خواهند سیم نگهدارنده فلزی روی دندان‌هایشان دیده شود.
نتیجه‌گیری
انواع پلاک ارتودنسی ابزارهای مؤثری برای اصلاح موقعیت دندان‌ها و دستیابی به لبخندی زیبا هستند. با توجه به شرایط و نیازهای خود، می‌توانید با مشورت متخصص ارتودنسی بهترین گزینه را انتخاب کنید